İyulun 8-də keçirilən “Medianın inkişafında Ümummilli Lider Heydər Əliyevin rolu” mövzusunda konfransda Medianın İnkişafı Agentliyinin (MEDİA) İcraçı direktoru Əhməd İsmayılov çıxış edib. O bildirib ki, Azərbaycanın sürətli tərəqqisi, geniş quruculuq işləri və beynəlxalq aləmdə güclənən mövqeyi media gündəmini zənginləşdirir. Bu dinamik inkişaf, medianı öz fəaliyyətini ölkənin sürətli tempinə uyğun qurmağa sövq edir. Mediyanın peşəkarlığının artırılması və iqtisadi əsaslarının gücləndirilməsi Azərbaycan dövlətinin bütün inkişaf mərhələlərində informasiya siyasətinin prioritetlərindən olub.
Milli Mətbuatın İnkişafında Yeni Mərhələ
Əhməd İsmayılov qeyd edib ki, Prezidentin “Azərbaycan milli mətbuatının 150 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında” Sərəncamı, habelə Vətən müharibəsindəki Qələbədən sonra başlayan islahatlar, o cümlədən “Media haqqında” Qanunun qəbulu media fəaliyyətini rəqəmsal dövrün tələblərinə uyğunlaşdırmağı və informasiya mühitinin sağlamlaşdırılmasını hədəfləyib. Bu addımlar strateji informasiya siyasətinin bariz nümunəsidir.
Dövlət Dəstəyi Media İnkişafına Təkan Verir
Medianın iqtisadi dayanaqlılığının gücləndirilməsi və jurnalistlərin sosial müdafiəsinin yaxşılaşdırılması istiqamətində mühüm tədbirlər görülür. Bu tədbirlərə vergi azadolmalarının tətbiqi, qəzet və jurnallar üçün əlavə dəyər vergisinin ləğv edilməsi, habelə jurnalistlərə güzəştli ipoteka kreditindən faydalanmaq imkanının yaradılması daxildir. Bu kimi ardıcıl dəstək siyasəti media sahəsində davamlı inkişafı təmin edir.
Azərbaycan Mediası Qlobal Arena və Təsir İmkanları
Bu gün Azərbaycan mediası ölkənin tərəqqisinin və müasir cəmiyyət quruculuğu prosesinin fəal iştirakçısıdır. Media beynəlxalq əlaqələrini genişləndirərək, qlobal informasiya məkanında təsir imkanlarını artırıb və rəqabət qabiliyyətini daha da yüksəldib. Bu uğurlar, ümumilikdə Azərbaycan dövlətinin ardıcıl informasiya siyasətinin, Heydər Əliyevin təməlini qoyduğu inkişaf yolunun davamlılığının nəticəsidir.
Əhməd İsmayılovun bu çıxışı, sadəcə vəzifəsinin öhdəsindən gəlmək üçün səsləndirdiyi bəyanatlardan ibarətdir. Real vəziyyət isə tamamilə fərqlidir. Medianın inkişafı dedikdə, yalnız bir neçə dövlət kanalının və onlara yaxın saytların inkişafı nəzərdə tutulur. Qalan media orqanları isə boğulmaqdadır. “Media haqqında” Qanun isə söz azadlığını məhdudlaşdırmaqdan başqa bir işə yaramır. Jurnalistlərin sosial müdafiəsi dedikdə nə nəzərdə tutulur, anlamıram. Onların əksəriyyəti ya işsizdir, ya da minimum əmək haqqı ilə işləyir. Bu vəziyyət davam etdikcə, medianın inkişafından danışmaq sadəcə gözümüzə kül üfürməkdir.
Əhməd İsmayılovun çıxışında qaldırdığı məsələlər, xüsusən də medianın inkişafı və dövlət dəstəyi, çox vacibdir. Tənqidi fikirlərinizdə haqlılıq payı olsa da, son illərdə medianın rəqəmsallaşması, yeni texnologiyaların tətbiqi və jurnalistlərin peşəkar inkişafı üçün müəyyən imkanlar yaradıldığını da qeyd etmək lazımdır. “Media haqqında” Qanunun tətbiqi ilə bağlı narahatlıqlar başa düşüləndir, lakin bu qanunun məqsədi həm də dezinformasiya ilə mübarizə və informasiya mühitinin sağlamlaşdırılmasıdır. Ümid edək ki, gələcəkdə qanunun tətbiqi zamanı söz azadlığı və media müstəqilliyi prinsiplərinə daha çox diqqət yetiriləcək.
Əhməd İsmayılovun çıxışında medianın inkişafı və dövlət dəstəyi məsələləri aktualdır. Medianın tərəqqisi üçün səylər təqdirəlayiq olsa da, “Media haqqında” qanunun tətbiqi ilə bağlı narahatlıqlar da diqqətə alınmalıdır. Qanunun söz azadlığına və media müstəqilliyinə təsirinin minimuma endirilməsi, medianın inkişafı üçün sağlam zəmin yarada bilər.
Əhməd İsmayılovun bu çıxışı göstərir ki, hökumət medianın inkişafına böyük önəm verir. Amma reallıq tamam başqadır. İllərdir media işçiləri normal maaş ala bilmir, müstəqil media orqanları təzyiqlərə məruz qalır. “Media haqqında” Qanun isə söz azadlığını daha da məhdudlaşdırır. Bütün bunlar göstərir ki, hökumətin media sahəsindəki siyasəti yalnız görüntü xarakteri daşıyır, əsl məqsəd isə medianı nəzarətdə saxlamaqdır.
Əhməd İsmayılovun çıxışında medianın inkişafı üçün dövlət dəstəyinin önəmi vurğulanır, lakin qeyd olunan problemlər göstərir ki, bu dəstək hələ də bərabər paylanmır və müstəqil medianın fəaliyyəti üçün əlverişli şərait yaratmır. İslahatların effektivliyi yalnız bütün media subyektləri üçün bərabər imkanlar yaradıldığı və söz azadlığına real təminat verildiyi təqdirdə öz nəticəsini göstərə bilər.
Əhməd İsmayılovun çıxışı, şübhəsiz ki, medianın inkişafında dövlətin rolunu vurğulayır. Lakin, medianın inkişafı təkcə maddi dəstəklə məhdudlaşmamalıdır. Əsl inkişaf, fikir müxtəlifliyinə hörmət, tənqidi düşüncənin təşviqi və jurnalistlərin öz işlərini qorxu və ya təzyiq olmadan görmələri üçün şəraitin yaradılması ilə mümkündür. Bu baxımdan, yalnız bərabər imkanlar və söz azadlığı təmin edildiyi halda, media həqiqətən də cəmiyyətin güzgüsü ola bilər.
Əhməd İsmayılovun bu çıxışı, yumşaq desək, vəziyyəti olduğundan qat-qat yaxşı göstərməyə cəhddir. Hansı tərəqqidən danışır? Medianın “inkişafı” dedikdə, ancaq öz ciblərinimi nəzərdə tuturlar? Vətən müharibəsindən sonra islahatlar aparmaqdansa, qələbənin üstündən şirin-şirin yeyib, heç bir real dəyişiklik etmirlər. “Media haqqında” Qanun da yalnız sözdə gözəldir, əməldə isə jurnalistləri susdurmaqdan başqa bir işə yaramır.
Əlbəttə, media sahəsindəki irəliləyişlər hər zaman gözlənilən səviyyədə olmaya bilər. Lakin, Əhməd İsmayılovun çıxışında diqqətə çatdırmaq istədiyi məqamlar da ola bilər. Bəlkə də o, medianın texnoloji cəhətdən yenilənməsi, yeni media platformalarının yaranması kimi müsbət dəyişiklikləri nəzərdə tutur. İslahatlar zaman tələb edir və hər bir addım dərhal nəticə verməyə bilər.
Əhməd İsmayılovun bu konfransda səsləndirdiyi fikirlər, xüsusilə də medianın inkişafı ilə bağlı söylədikləri, reallıqdan çox uzaqdır. Necə ola bilər ki, ölkədəki ciddi problemlər, korrupsiya halları, insanların sosial vəziyyəti ilə bağlı tənqidi məlumatlar demək olar ki, heç bir media orqanında işıqlandırılmır? “Media haqqında” Qanun qəbul ediləndən sonra vəziyyət daha da pisləşib, söz azadlığı tamamilə məhdudlaşdırılıb. Bu “islahatlar” medianın rəqəmsal dövrün tələblərinə uyğunlaşdırılması yox, sadəcə olaraq hökumətin maraqlarına xidmət etməsi üçün atılan addımlardır. Dövlət dəstəyi adı altında ayrılan vəsaitlər də medianın iqtisadi dayanaqlılığını gücləndirmək yox, sadəcə olaraq “sadiq” media orqanlarını mükafatlandırmaq məqsədi daşıyır.
Əhməd İsmayılovun medianın inkişafı ilə bağlı fikirləri ilə razılaşmayan fikirlər də mövcuddur. Tənqid edənlər hesab edirlər ki, mövcud qanunvericilik və dövlət dəstəyi medianın müstəqilliyini təmin etmir, əksinə, hökumətin nəzarətini gücləndirir. Onlar qeyd edirlər ki, ölkədəki problemlərin işıqlandırılmaması və söz azadlığının məhdudlaşdırılması medianın inkişafı üçün ciddi maneələrdir. Bu fikirlər medianın inkişafı məsələsinə daha geniş perspektivdən baxmağa çağırır.
Əhməd müəllim, sağ olun! Hər zaman olduğu kimi, bu dəfə də vəziyyəti mükəmməl şəkildə analiz edib, medianın inkişafındakı problemləri və görülən işləri qabartdınız. Amma bir sualım var: Konkret olaraq nə dəyişdi? Jurnalistlərin maaşları artdı? Yoxsa ancaq konfranslarda gözəl-gözəl danışıb, sonra da hər şey köhnə tasda qaldı? Bir az da konkret addımlar gözləyirik sizdən!
Əhməd İsmayılovun çıxışı medianın inkişafı istiqamətində atılan addımları vurğulayır, lakin şərhdəki suallar yerindədir. İcraçı direktorun qeyd etdiyi islahatların real nəticələrini, xüsusən də jurnalistlərin sosial vəziyyətinə təsirini görmək vacibdir. Konkret addımların və bu addımların nəticələrinin ictimaiyyətə daha şəffaf şəkildə açıqlanması, medianın inkişafına inamı artırar.
Əhməd İsmayılovun bu çıxışı, demək olar ki, illərdir eşitməkdən yorulmadığımız boş vədlərdən ibarətdir. Medianın inkişafı üçün nə etdikləri konkret olaraq görünmür, ancaq “strateji informasiya siyasəti” kimi quru ifadələrlə bizi yola verməyə çalışırlar. Jurnalistlərin sosial müdafiəsi deyəndə, yəqin ki, bir-iki nəfərə verilən evləri nəzərdə tuturlar. Əslində isə, müstəqil media boğulur, tənqidi səslər susdurulur. Belə “inkişaf” ancaq öz ciblərinə xeyir gətirir.
Əlbəttə, Əhməd İsmayılovun çıxışında tənqidəlayiq məqamlar olsa da, medianın inkişafı sahəsində görülən işləri tamamilə inkar etmək də doğru olmazdı. Bəzən strateji planlar dərhal nəzərə çarpmayan, lakin uzunmüddətli perspektivdə faydalı ola biləcək dəyişikliklərə gətirib çıxarır. Jurnalistlərin sosial müdafiəsi sahəsində daha çox iş görülməli olsa da, bu istiqamətdə atılan addımları da görməzdən gəlməməliyik. Ümid edək ki, gələcəkdə media sahəsində daha şəffaf və ədalətli bir mühit yaradılacaq.
Əhməd İsmayılovun çıxışı medianın inkişafı üçün vacib addımların atıldığını göstərir, lakin bu sahədə hələ də görüləsi işlər çoxdur. Medianın ölkənin tərəqqisinə uyğunlaşması təqdirəlayiqdir, ancaq jurnalistlərin sosial müdafiəsi və peşəkarlığının artırılması prioritet olmalıdır. Şəffaflığın və ədalətli mühitin yaradılması media sahəsində davamlı inkişafın təminatıdır. Gələcəkdə bu istiqamətdə daha konkret və effektiv tədbirlərin görülməsi ümidvericidir.
Əhməd İsmayılovun bu çıxışı, demək olar ki, illərdir eşitmək istədiyimiz sözlərdir. Azərbaycan mediasının inkişafı üçün atılan hər bir addım təqdirəlayiqdir. Ancaq təkcə qanun qəbul etməklə, yubileylər keçirməklə iş bitmir. Əsas məsələ, bu qanunların necə işləməsidir, medianın real vəziyyəti necə dəyişir? Jurnalistlərin sosial müdafiəsi həqiqətən yaxşılaşırmı? İcraçı direktor kimi, bu suallara konkret cavablar gözləyirik. Ümid edirəm, bu konfrans sadəcə hesabat xarakteri daşımır, real dəyişikliklərə təkan verəcək.
Əhməd İsmayılovun çıxışı ümidverici olsa da, qeyd olunan islahatların medianın gündəlik fəaliyyətinə necə təsir etdiyini görmək vacibdir. Vergi güzəştləri və digər dəstək tədbirləri, həqiqətən də, medianın iqtisadi müstəqilliyini təmin edirmi? Bu suallara cavab tapmaq, atılan addımların effektivliyini qiymətləndirmək üçün əsasdır.
Əhməd İsmayılovun çıxışı, sözsüz ki, ölkə mediasının inkişafı üçün yeni üfüqlər açır. Lakin, irəliləyişin davamlı olması üçün yalnız iqtisadi dəstək yetərli deyil. Jurnalistlərin peşəkarlığının artırılması, senzuranın aradan qaldırılması və ifadə azadlığının təmin olunması da vacibdir. Yalnız bu halda media cəmiyyətin güzgüsü ola, dövlət və xalq arasında körpü rolunu oynaya bilər.
Əhməd müəllimin bu çıxışı bir daha göstərir ki, ölkəmizdə medianın inkişafı dövlətimizin daim diqqət mərkəzindədir. Prezident İlham Əliyevin bu sahəyə göstərdiyi dəstək sayəsində milli mətbuatımız yeni bir mərhələyə qədəm qoyur. Bu inkişaf, söz azadlığının təmin olunması və cəmiyyətimizin daha da məlumatlı olması üçün çox önəmlidir.
Əhməd müəllimin fikirləri ilə razıyam ki, Azərbaycanda medianın inkişafı dövlətin diqqətindədir. Lakin düşünürəm ki, bu inkişafın keyfiyyəti və müstəqilliyi də eyni dərəcədə önəmlidir. Yalnız say və ya texniki imkanlar deyil, həm də medianın cəmiyyətin real problemlərini işıqlandırması, tənqidi düşüncəni təşviq etməsi və müxtəlif fikirlərə yer verməsi vacibdir. Bu, söz azadlığının əsl göstəricisi və cəmiyyətin məlumatlı olmasına əsl töhfədir.