Türkiyədən Qayıdan Naxçıvanlıların Gömrük Çətinlikləri
Türkiyədəki iqtisadi çətinliklər səbəbindən orada çalışan Naxçıvan sakinlərinin bir qismi əməkhaqqı əvəzinə geyim əşyaları ilə təmin olunur. Lakin Sədərək Gömrüyü bu vəziyyətdən istifadə edərək, vətəndaşlardan yüksək məbləğdə rüsum tələb edir. Sakinlər gətirdikləri geyimləri rüsumunu ödəmək istəsələr belə, malları əllərindən alınaraq anbara yerləşdirilir.
Anbar Süründürməçiliyi və Əlavə Rüsumlar
Anbarda qalan malları geri götürmək üçün Naxçıvan sakinləri günlərlə gömrüyə gedib-gəlməli olurlar. Anbarda saxlanılan hər gün üçün əlavə rüsum tələb edildiyindən, vətəndaşlar çox vaxt gətirdikləri mallardan imtina etmək məcburiyyətində qalırlar. Nəticədə, Türkiyədə aylarla zəhmət çəkərək qazandıqları pul və əşyalar Sədərək Gömrüyündə əldən çıxır.
Şəxsi Təcrübələr: Elsevər Quliyev və Sərxan Orucovun Hekayələri
Ordubad rayon sakini Elsevər Quliyev bildirir ki, dəyəri 500 manat olan geyim əşyalarını geri götürmək üçün ondan 700 manat tələb olunub: “Türkiyədə işlədiyim yerdə maliyyə sıxıntısı olduğu üçün əməkhaqqımın bir hissəsinin yerinə 500 manatlıq geyim əşyaları verilmişdi. Sədərək Gömrüyündə buraxmadılar. Rüsumu ödəməyə hazır olduğumu desəm də, “bizim işimiz anbara vurmaqdır, sonra şəhər gömrüyündən götürərsən” cavabını verdilər. Bir gün sonra malı götürmək üçün getdiyim zaman 500 manatlıq mal üçün 700 manat rüsum istədilər. Qanunla maksimum 33 faiz tələb olunduğunu bildirəndə isə müqavilə, qəbz, hətta laboratoriyadan xəstəlik olmaması barədə sənəd tələb etdilər. 3-4 gün əbəs yerə gedib-gəldim, üstəlik bu günlər üçün 80 manat da əlavə rüsum yazıldı. Məcbur qalıb gətirdiklərimdən imtina etdim.”
Sərxan Orucov isə Türkiyədə gəzmək məqsədilə olduğu zaman ailəsi üçün aldığı geyimlər üçün dəyərindən artıq rüsum ödəməli olduğunu qeyd edir: “Cəmi 300 manatlıq mal idi. Sədərək Gömrüyündə saxladılar. Dedilər ki, bizim işimiz anbara yerləşdirməkdir, şəhər gömrüyündən götürərsən. Bir gün sonra getdim, 400 manat pul istədilər. Bildirdilər ki, yük daşıma xidməti ilə göndərməli idim. Həmin yük daşıma xidməti də özlərinə məxsusdur və malın kilosunu 7 ABŞ dollarına gətirirlər. İstədikləri pulu verib malımı götürdüm.”
Qaydaların Sərtləşdirilməsi və Vətəndaşların Ümidsizliyi
Vətəndaşlar bildirirlər ki, əvvəllər gömrükdə dəyəri min manata qədər olan geyim və məişət əşyalarına problem yaradılmırmış. Bir müddət əvvəl bu məbləğ 600 manata endirilib, hazırda isə ümumiyyətlə hər hansı şəxsi əşyanın gətirilməsinə imkan verilmir. Bu vəziyyət Naxçıvan sakinlərinin Türkiyədəki qazanclarını ölkəyə gətirmələrini demək olar ki, mümkünsüz edir və onların ciddi maliyyə zərərinə uğramasına səbəb olur. Sədərək Gömrüyündə tətbiq olunan bu qaydalar insanların haqlı narazılığına səbəb olur.
