1 iyul, Buça.
Ukraynanın Buça rayonunda insanlığa və bəşəriyyətə qarşı törədilən cinayətin üzərindən üç il keçir. Rusiya ordusunun mülki insanlara qarşı həyata keçirdiyi qətliamın buraxdığı dərin izlər hələ də insanları narahat edir. Yaxın zamanlarda Buça rayonunun eyni adlı şəhərinə və İrpenə səfər edən əməkdaşlar törədilmiş cinayətə dair yeni faktları araşdırıb, hadisə şahidləri ilə söhbətləşiblər.
Buçada Törədilən Vəhşiliklər və Kütləvi Məzarlıqlar
Ukraynaya qarşı başladığı müharibənin ilk günlərində Buça şəhərində mülki əhali kütləvi şəkildə qəddarcasına qətlə yetirilib. Şəhər kilsəsinin ərazisində ilk kütləvi insan məzarlığı yaradılıb. Burada qəddarcasına öldürülən 120-dən çox Buçalı dəfn olunub. Həlak olanlar arasında 30-dan çox qadın və onlarla uşaq var.
Ümumilikdə, Rusiya ordusu tərəfindən Buça şəhərində 400-dən artıq mülki şəxs amansızcasına öldürülüb. Buça rayonu ərazisində isə bu rəqəm daha da sarsıdıcıdır; son statistik məlumatlara görə, burada 1000-dən çox yerli sakin Rusiya ordusu tərəfindən qətlə yetirilib.
Buçadakı qırğınlar dünya ölkələri tərəfindən Rusiyanın qəddarlığının əsas simvolu olaraq qalır. 2022-ci ilin martında şəhərin Rusiya tərəfindən işğalına dair dəhşətli görüntülər və şahidlərin ifadələri Ukraynaya qarşı təcavüzkar müharibənin miqyasını və qəddarlığını nümayiş etdirir.
Buça hadisələrinin şahidi Valentina Lyubçenko bildirib ki: “Səhər saat 6 idi, yatırdım, birdən pəncərəmizin döyüldüyünü eşitdim, qonşular müharibənin başladığını qışqırdılar. Sonradan Rusiya əsgərlərini gördük. Magistral yola çıxdıqda, mülki insanların qırıldığını gördük. Bəziləri canlarını qurtarmaq üçün Kiyevə doğru qaçırdılar. Dəhşətli mənzərə idi. Qaçanlar arasında uşaqlar da var idi. Kilsənin yanından tanklar keçirdi, qarşılarına çıxan mülki şəxsləri güllələyirdilər”.
İrpendə Törədilən Qətliam və “Avtomobil Qəbiristanlığı”
Buça şəhərindən sonra eyni adlı rayonun İrpen şəhərində də insanlığa qarşı qətliam törədilib.
İrpendə hazırda “avtomobil qəbiristanlığı” mövcuddur. Oradakı avtomobillər yol qəzaları zamanı yararsız hala düşən nəqliyyat vasitələri deyil. Bunlar Rusiya ordusunun İrpendə qətlə yetirdiyi günahsız insanlara məxsusdur. Bu avtomobillər arasında bir dənə də olsun hərbi maşın yoxdur. Hamısı İrpen sakinlərinin şəxsi avtomobilləridir.
Onu da qeyd edək ki, Rusiya ordusunun İrpendə həyata keçirdiyi vəhşiliklər nəticəsində 50-dən çox mülki şəxs həlak olub, 200-dən çox insan xəsarət alıb.
Əslən Rusiyalı Sakinin Şok İfadələri
İrpendə evlərindən didərgin düşən, yaxınlarını itirən xeyli sayda insan var. Onlar vaqonlarda yaşamağa məhkumdurlar.
İrpendə məskunlaşan Yevgeniya Qapçenko bildirib ki: “Mən Donetsk vilayətinin Pokrovsk şəhərindənəm. Əslən rusiyalıyam. İndi isə onların etdiklərinə baxıb sarsılmışam, nə etdiklərini və niyə etdiklərini anlamıram. Onların sərvəti, torpaqları var, öz həyatlarını istədikləri kimi qurublar. İndi Ukrayna sizin nəyinizə lazımdır? Ukrayna NATO-ya, Amerikaya doğru gedir. Bunun Rusiyaya heç bir aidiyyəti olmamalıdır. Ukraynanın öz, Rusiyanın isə öz həyatı var. Gedin öz həyatınızla məşğul olun. Bizim uşaqlarımızı, nəvələrimizi, ərlərimizi öldürməyin. Rusiya kimi varlı dövlət Ukraynanın torpaqlarına girəndə, şoka düşdüm, inanmaq istəmirdim”.
Təəssüf ki, Rusiya ordusu Buçada başlayan insanlığa qarşı cinayətləri Ukraynanın bir çox şəhər və kəndlərində də törədib. Bu cinayətlər bu gün də davam etməkdədir.
